Quản lý sâu bệnh cây hồ tiêu trong mùa mưa

Năm 2024 là một năm thời tiết có nhiều bất lợi cho nhà vườn trồng tiêu, khiến cho việc quản lý sâu bệnh, dịch hại càng thêm khó khăn, dẫn đến nguy cơ giảm năng suất, chất lượng của tiêu,…

Một số nông dân trồng tiêu lâu năm ở TP. Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk cho hay “ Chưa bao giờ thời tiết tây nguyên lại năng đến 8 tháng như năm nay cả, kể cả lúc tiêu bắt đầu bung ra trái mưa nhiều làm cho tiêu đậu trái kém, bị bồ cào, hạt không được đông đặc trên chuỗi. Thời tiết thất thường dẫn đến sâu bệnh phát triển nhiều cũng như khó chăm sóc. 

Với tình hình mưa bão kéo dài làm các phát sinh từ đất như các bệnh chết nhanh (do nấm Phytophthora SPP), bệnh chết chậm, thán thư,… Phát triển mạnh hơn mọi năm. 

Để quản lý tốt dịch hại cho cây tiêu bà con không chỉ dựa vào thuốc bảo vệ thực vật mà phải dựa vào biện pháp phòng trừ tổng hợp. 

Trong điều kiện thời tiết mùa mưa diễn biến phức tạp có những thời điểm mưa liên tục với lượng mưa lớn gây nên nhiều bất lợi cho cây tiêu. 

Bởi vậy bà con cần chú ý thoát nước tốt trong vườn, vun gốc cao ( bà con nên thực hiện việc vun gốc này vào các lúc tạnh ráo ở đầu mùa mưa). Lúc vun gốc bà con cần cẩn thận để hạn chế mức thấp nhất làm đứt rễ tiêu, đồng thời không nên làm cỏ trắng vườn mà nên làm sạch cỏ trong gốc. Bà con cũng nên giữ lại các thảm cỏ hoặc thảm cây che phủ giữa 2 hàng tiêu sẽ góp phần hạn chế sự lây lan các loại sâu bệnh nguy hiểm trong đất. 

Với việc sử dụng thuốc BVTV, bà con không nên phun thuốc định kỳ mà chỉ dùng khi thực sự cần thiết. Sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc “4 đúng” và ưu tiên sử dụng các loại thuốc sinh học.

Nên thường xuyên dùng các chế phẩm sinh học hoặc các chế phẩm vi sinh đối kháng để phòng trừ các dịch hại nguy hiểm trên cây tiêu như chế phẩm Chitosan, chế phẩm Trichoderma, Pseudomonas, Metarrhizium….

Về phân bón, theo các nhà vườn có thâm niên với cây hồ tiêu, thì việc bón phân hữu cơ là rất cần cho cây tiêu. Tuy nhiên, nếu bón phân chuồng chưa hoai mục lại là yếu tố gây hại cho rễ cây và là nguồn phát sinh nấm bệnh cho cây. Để hướng tới một nền nông nghiệp theo hướng hữu cơ sinh học và quản lý dịch hại trên hồ tiêu có hiệu quả, các nhà khoa học khuyến cáo, bà con nhà vườn chú ý chế độ bón phân cho hồ tiêu như sau:

• • Bón phân hữu cơ cho hồ tiêu từ 1-2 lần/năm. Bà con chỉ nên dùng phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh chế biến, phân hữu cơ vi sinh , HCMK 7, HCMK8.

• • Đây là các loại phân hữu cơ có phối trộn các dòng vi sinh vật hữu ích và vi sinh vật đối kháng với vi sinh vật gây bệnh trong đất như Bacillus sp, Trichoderma sp, Pseudomonas putida... rất tốt cho việc phòng trừ bệnh hại nguy hiểm cho hồ tiêu.

• • Với phân khoáng cần bón phân NPK có phối trộn trung vi lượng, với lượng Bón 0,8 – 1,2 kg/trụ/năm tùy năng suất tiêu. Lượng phân NPK này chia làm 4 – 5 lần bón trong năm.

• • Cụ thể, trong thời kỳ tiêu ra hoa, dùng các công thức 16-16-8 TE trong thời kỳ nuôi trái, dùng công thức 19-9-19-TE hoặc 16-6-19 TE, mỗi lần bón từ 200 – 250g/trụ.

Do hệ rễ hồ tiêu rất mẫn cảm với phân bón và dễ bị các nấm bệnh tấn công trong mùa mưa nên bón đúng cách rất quan trọng. Bà con cần tránh bón phân quá sát gốc tiêu hay bón với lượng bón quá nhiều.

Khi bón, bà con nên chia nhỏ lượng bón, và rãi phân trên mặt, không đào rãnh lấp. Đối với phân khoáng NPK nên bón với tỉ lệ cân đối cả về đa, trung vi lượng để đảm bảo cây sinh trưởng khỏe, có thể chống chịu với sâu bệnh hại tốt hơn, đạt năng suất ổn định qua các năm.